ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | 2 | |||||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
«رمضان» در لغت از «رمضاء» به معناى شدت حرارت گرفته شده و به معناى
سوزانیدن مى باشد. [1] چون در این ماه گناهان انسان بخشیده مى شود، به این
ماه مبارک رمضان گفته اند.
پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) مى فرماید: «انما سمى الرمضان لانه یرمض
الذنوب; [2] ماه رمضان به این نام خوانده شده است، زیرا گناهان را مى
سوزاند.»
رمضان نام یکى از ماه هاى قمرى و تنها ماه قمرى است که نامش در قرآن آمده
است و یکى از چهار ماهى است که خداوند متعال جنگ را در آن حرام کرده
است.(مگر جنبه دفاع داشته باشد.)
در این ماه کتاب هاى آسمانى قرآن کریم، انجیل، تورات، صحف و زبور نازل شده است. [3]
این ماه در روایات اسلامى ماه خدا و میهمانى امت پیامبر اکرم(صلى الله علیه
وآله) خوانده شده و خداوند متعال از بندگان خود در این ماه در نهایت کرامت
و مهربانى پذیرایى مى کند; پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) مى فرماید:
«ماه رجب ماه خدا و ماه شعبان ماه من و ماه رمضان، ماه امت من است، [4] هر
کس همه این ماه را روزه بگیرد بر خدا واجب است که همه گناهانش را ببخشد،
بقیه عمرش را تضمین کند و او را از تشنگى و عطش دردناک روز قیامت امان
دهد.» [5]
این ماه، در میان مسلمانان از احترام، اهمیت و جایگاه ویژه اى برخوردار و
ماه سلوک روحى آنان است و مؤمنان با مقدمه سازى و فراهم کردن زمینه هاى
معنوى در ماه هاى رجب و شعبان هر سال خود را براى ورود به این ماه شریف و
پربرکت آماده مى کنند، و با حلول این ماه با شور و اشتیاق و دادن اطعام و
افطارى به نیازمندان، شب زنده دارى و عبادت، تلاوت قرآن، دعا، استغفار،
دادن صدقه، روزه دارى و... روح و جان خود را از سرچشمه فیض الهى سیراب مى
کنند.
گرچه ذکر تمام فضائل ماه مبارک رمضان از حوصله این مقال خارج است; ولى پرداختن و ذکر برخى از فضائل آن از نظر قرآن و روایات اسلامى خالى از لطف نیست.
ماه مبارک رمضان به جهت نزول قرآن کریم در آن و ویژگى هاى منحصرى که
دارد در میان ماه هاى سال قمرى برترین است; قرآن کریم مى فرماید: «ماه
رمضان ماهى است که قرآن براى هدایت انسان ها در آن نازل شده است.» [6]
پیامبر گرامى(صلى الله علیه وآله) درباره ماه رمضان مى فرماید: «اى مردم!
ماه خدا با برکت و رحمت و مغفرت به شما روى آورد، ماهى که نزد خدا از همه
ماه ها برتر و روزهایش بر همه روزها و شب هایش بر همه شب ها و ساعاتش بر
همه ساعات برتر است، ماهى است که شما در آن به میهمانى خدا دعوت شده و مورد
لطف او قرار گرفته اید، نفس هاى شما در آن تسبیح و خوابتان در آن عبادات،
عملتان در آن مقبول و دعایتان در آن مستجاب است.... بهترین ساعاتى است که
خداوند به بندگانش نظر رحمت مى کند... .» [7]
تمام کتب بزرگ آسمانى مانند: قرآن کریم، تورات، انجیل، زبور، صحف در این ماه نازل شده است. حضرت امام صادق(علیه السلام) مى فرماید: «کل قرآن کریم در ماه رمضان به بیت المعمور نازل شد، سپس در مدت بیست سال بر پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) و صحف ابراهیم در شب اول ماه رمضان و تورات در روز ششم ماه رمضان، انجیل در روز سیزدهم ماه رمضان و زبور در روز هیجدهم ماه رمضان نازل شد.» [8]
در ماه رمضان خداوند متعال توفیق روزه دارى را به بندگانش داده است; «پس هر که ماه [رمضان] را درک کرد، باید روزه بگیرد.» [9]
انسان افزون بر جنبه مادى و جسمى، داراى بُعد معنوى و روحى هم هست و هر
کدام در رسیدن به کمال مطلوب خود، برنامه هاى ویژه را نیاز دارند، یکى از
برنامه ها براى تقویت و رشد بُعد معنوى، تقوا و پرهیزگارى است; یعنى اگر
انسان بخواهد خودش را از جنبه معنوى رشد و پرورش دهد و به طهارت و کمال
مطلوب برسد، باید هواى نفس خود را مهار کند و موانع رشد را یکى پس از دیگرى
بر دارد و خود را سرگرم لذت ها و شهوات جسمى نکند. یکى از اعمالى که در
این راستا مؤثر و مفید است روزه دارى است، قرآن کریم مى فرماید: «... اى
افرادى که ایمان آورده اید! روز بر شما نوشته شد، همان گونه که بر پیشینیان
از شما نوشته شده، تا پرهیزگار شوید.» [10]